Obrona Pragi

Obrona Pragi
(*Rzeź Pragi*)
	Insurekcja kościuszkowska
	; Obrona Pragi, Aleksander Orłowski
Czas	4 listopada 1794
Miejsce	Praga
Terytorium	Rzeczpospolita Obojga Narodów
Wynik	klęska Polaków
Strony konfliktu
Imperium Rosyjskie	I Rzeczpospolita
Dowódcy
gen. Aleksandr Suworow	gen. Józef Zajączek
Siły
23 tys. ludzi (w tym Kozacy),; 86 działa	13,6 tys. ludzi,; 104 działa; Inne dane szacunkowe:; do 30 000 ludzi; (w tym oddziały nieregularne i milicja)
Straty
4 tys. zabitych i rannych	ok. 9 tys. wojska,; 7–20 tys. cywili
	Położenie na mapie Polski w 1794 miejsce bitwy
	52°15′07″N 21°03′03″E/52,251944 21,050833
	Multimedia w Wikimedia Commons

Obrona Pragi (zwyczajowo rzeź Pragi^[8]) – ostatnie starcie zbrojne insurekcji kościuszkowskiej, a zarazem ostatnia bitwa Rzeczypospolitej Obojga Narodów, stoczona w obronie Warszawy 4 listopada 1794 roku.

Warszawska Praga była w okresie insurekcji kościuszkowskiej strategicznym punktem obrony miasta przed atakującymi od wschodu wojskami rosyjskimi. Siły nacierające pod dowództwem Aleksandra Suworowa liczyły ok. 23 tys. żołnierzy i 104 armaty, podczas gdy obrońcy, dowodzeni przez gen. Józefa Zajączka, mogli wystawić ok. 13 tys. ludzi, rozmieszczonych wzdłuż fortyfikacji przygotowanych pod kierunkiem inżyniera Jana Bakałowicza.

↑ ^a ^b Suworow, Польская кампания (1794-1795 гг.) (Суворов) 1795.
↑ ^a ^b Friedrich Christoph Schlosser, History of the Eighteenth Century and of the Nineteenth Till the Overthrow of the French Empire: tom 6 (przetłumaczone z niemieckiego). Chapman and Hall, 1845. S. 256.
↑ Mała Encyklopedia Wojskowa; według innych źródeł artyleria polska liczyła 90 dział.
↑ ^a ^b Gaston Bodart, Militär-historisches Kriegs-Lexikon (1618–1905). Wiedeń, Lipsk: C. W. Stern, 1908. S. 300
↑ Tadeusz Myślik: Dorosnąć do wielkości. Czas Warszawski. [dostęp 2009-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 czerwca 2009)]. (pol.).
↑ „According to one Russian estimate 20,000 people had been killed in the space of a few hours” (Adam Zamoyski: The Last King of Poland, London, 1992 p.429).
↑ „...Ciężkie nieszczęścia napełniły nas trwogą (...) Po zdobyciu przedmieścia Praga (4 listopada) zostało wymordowanych ponad 16 000 ludzi – mężczyzn, kobiet i dzieci. Musieliśmy patrzeć na te okrutne sceny, gdyż działo się to naprzeciw naszego domu. Jedynie Wisła przepływa pomiędzy tym przedmieściem a naszym domem, który stoi tuż nad brzegiem rzeki...” św. Klemens Dworzak w liście do przełożonego za: Józef Heinzmann: Głosić na nowo Ewangelię. Św. Klemens Maria Hofbauer (1751-1820). Tuchów: Homo Dei, 1992, s. 36.
↑ Bruno Korotyński, Rzeź Pragi, 1924.

[Suwor-1] Suworow, Польская кампания (1794-1795 гг.) (Суворов) 1795.

[Schlosser-2] Friedrich Christoph Schlosser, History of the Eighteenth Century and of the Nineteenth Till the Overthrow of the French Empire: tom 6 (przetłumaczone z niemieckiego). Chapman and Hall, 1845. S. 256.

[3] Mała Encyklopedia Wojskowa; według innych źródeł artyleria polska liczyła 90 dział.

[Bodart-4] Gaston Bodart, Militär-historisches Kriegs-Lexikon (1618–1905). Wiedeń, Lipsk: C. W. Stern, 1908. S. 300

[5] Tadeusz Myślik: Dorosnąć do wielkości. Czas Warszawski. [dostęp 2009-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 czerwca 2009)]. (pol.).

[king-6] „According to one Russian estimate 20,000 people had been killed in the space of a few hours” (Adam Zamoyski: The Last King of Poland, London, 1992 p.429).

[7] „...Ciężkie nieszczęścia napełniły nas trwogą (...) Po zdobyciu przedmieścia Praga (4 listopada) zostało wymordowanych ponad 16 000 ludzi – mężczyzn, kobiet i dzieci. Musieliśmy patrzeć na te okrutne sceny, gdyż działo się to naprzeciw naszego domu. Jedynie Wisła przepływa pomiędzy tym przedmieściem a naszym domem, który stoi tuż nad brzegiem rzeki...” św. Klemens Dworzak w liście do przełożonego za: Józef Heinzmann: Głosić na nowo Ewangelię. Św. Klemens Maria Hofbauer (1751-1820). Tuchów: Homo Dei, 1992, s. 36.

[8] Bruno Korotyński, Rzeź Pragi, 1924.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]